زبان حرفه‌ای بیان ریسک

خیلی وقت ها در جلسات شناسایی ریسک‌های پروژه وقتی از آدم‌ها می‌خواهیم ریسک‌های پروژه را شناسایی کنند، نمی‌توانند این کار را بخوبی انجام بدهند، چرا؟ چون با زبان حرفه‌ای بیان ریسک‌ها آشنا نیستند، در این ویدئو می‌خواهیم درباره نحوه بیان حرفه‌ای ریسک‌ها با هم صحبت کنیم.

همه‌ی ما می‌دانیم که ریسک یک رویداد احتمالی است، یعنی ممکن است که اتفاق بیفتد و ممکن هم است که اتفاق نیفتد و اگر اتفاق افتاد روی اهداف پروژه ما تاثیر می‌گذارد. اهداف پروژه ما مثل اهداف زمانی، یعنی زمان پروژه ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اهداف پروژه ما مثل اهداف هزینه‌ای، یعنی هزینه‌‌های پروژه ما را ممکن است تغییر دهد. اهداف مربوط به کیفیت، روی کیفیت پروژه ما تاثیر بگذارد.

اما نکته مهم این است که زمانی که ما می‌خواهیم ریسک‌های پروژه را شناسایی کنیم به چه طریق و از چه ابزار و روشی باید استفاده کنیم؟ یکی از روش‌هایی که در این زمینه وجود دارد روش پاپیونی یا Bow Tie است.

روش پاپیونی سه جز دارد، یعنی ما برای شناسایی ریسک‌ها باید این سه جز را شناسایی و بیان کنیم. قسمت اول Cause یا دلیل ریسک است، یعنی ما باید بگوییم این ریسک به چه دلیلی دارد اتفاق می‌افتد و دلیل وقوع ریسک را باید عنوان کنیم. به دلیل یک چیزی ….
جنس این دلیل از نوع Fact است، یعنی الان وجود دارد و احتمالی نیست و چیزی است که الان با آن روبرو هستیم. در قسمت دوم خود ریسک را باید عنوان کنیم یعنی می‌گوییم به دلیل یک چیزی ممکن است ریسکی اتفاق بیفتد.

در قسمت سوم اثری که آن ریسک روی اهداف پروژه ما، چه از جنس زمانی چه از جنس هزینه‌ای و چه تاثیری که روی کیفیت پروژه می‌گذارد را باید عنوان کنیم. برای مثال: تحریم، دلیل بوجود آمدن ریسک‌هایی در پروژه هاست، پس می‌توانیم اینطور بیان کنیم: به دلیل تحریم ممکن است خرید‌ها و تامین و تدارکات خارجی ما با مشکل مواجه شود که در این صورت از نظر زمانی ممکن است زمان پروژه ما را تحت تاثیر قرار دهد، از لحاظ هزینه‌ای ممکن است هزینه بیشتری به ما تحمیل شود.

پس در مدل پاپیونی یاBow Tie ما اول دلیل، خود ریسک و در نهایت اثری که آن ریسک روی اهداف پروژه ما و خود پروژه ما می‌گذارد را بیان می‌کنیم. اگر می‌خواهید این مطلب خیلی بهتر برای شما جا بیوفتد، به شما پیشنهاد می‌کنم کتاب مدیریت ریسک پروژه با نرم افزار PertMaster یا Risk Analysis حسین رادمهر را تهیه کنید.  در قسمت آخر این کتاب حدود 300 ریسک در پروژه‌های EPC با روش Bow Tie بیان شده که خیلی خیلی می‌تواند به شما در فهم بهتر این فرمول و این روش و بیان حرفه‌ای ریسک‌ها کمک کند.