مدیریت پروژه با طعم چابک

مفهومی که چند سالیست در دنیا استفاده می‌شود و بالطبع با یک فاصله زمانی در کشور ما هم دارد جای خودش را پیدا می‌کند مفهومی‌ست بنام Agile Project Management یا مدیریت پروژه چابک. امروز قصد دارم راجع به این موضوع صحبت کنم.

یکسری از پروژه‌ها هستند که از باتدای پروژه Scope به وضوح برای ما مشخص است و در این پروژه‌ها می‌توانیم تا حد زیادی در ابتدای پپروژه برنامه‌ریزی داشته باشیم. اصطلاحاً به این نوع پروژه‌ها Predictive یا قابل پیش‌بینی گفته می‌شود اما دسته دیگری از پروژه‌ها هستند که Scope پروژه بطور کامل در ابتدای پروژه مشخص نیست.

پروژه‌هایی که عدم قطعیت‌های زیادی دارند و به همین علت در طول پروژه حجم تغییرات بالا می‌باشد. برای مدیریت اینگونه پروژه‌ها ما باید انعطاف پذیری بالایی در مقابله با تغییرات داشته باشیم و در این نقطه است که واژه چابکی یا Agility مطرح می‌شود.

چابکی به معنای داشتن سرعت زیاد نیست بلکه توانایی پاسخ سریع به تغییرات می‌باشد. یعنی اگر در پروژه ما تغییری رخ داد بتوانیم با توجه به آن تغییر سریعا مسیر خود را عوض کنیم

برهمین اساس با بررسی‌هایی که در سطح بین‌المللی صورت گرفته به این نتیجه رسیدند که برای مدیریت اینگونه پروژه‌ها به ساختار متفاوت تری نسبت به آنچه در استانداری مثل PMBOK مطرح شده نیاز داریم. تا اینجا با مفهوم پروژه‌های Agile آشنا شدیم.

فرض کنید در یک اتاق تاریک قرار داریم، قطعا برای طی کردن مسیر اتاق شروع به دویدن نمی‌کنیم بلکه با قدم‌های کوچک شروع به طی کردن مسیر می‌کنیم و از آنجایی که قدم‌های کوچک برمی‌داریم اگر در طول مسیر با مانعی برخورد کنیم، آسیب شدیدی متوجه ما نخواهد شد و براحتی می‌توانیم مانع را پشت سر بگذاریم و به مسیر ادامه دهیم.

در پروژه‌های Agile نیز کاری مشابه همین انجام می‌دهیم یعنی پروژه را شروع می‌کنیم و در فواصل زمانی کوتاه و نزدیک به هم بخشی از پروژه را اجرا می‌کنیم و محصول تولید شده تا آن نقطه زمانی را تحویل مشتری می‌دهیم، از مشتریم بازخورد می‌گیریم، تغییرات مورد انتظار مشتری را اعمال می‌کنیم و به مسیر ادامه می‌دهیم.

برای اینکه بتوانیم پروژه را بصورت چابک مدیریت کنیم نیاز به یکسری Practice یا راهکار داریم. Practice یا راهکارها در دل یکسری متد یا Framework قرار گرفته‌اند. بیش از 50 درصد پروژه‌های اجایل در سطح بین‌المللی برای مدیریت از متدی بنام Scrum استفاده می‌کنند.

متدی ساده که به شدت در مدیریت چابک پروژه‌ها به ما کمک می‌کند اما جای یک سوال باقیست! آیا از متد Agile در همه پروژه‌ها مانند پروژه‌های ساخت هم می‌توان استفاده کرد؟ پاسخ قطعا منفی خواهد بود و باید در ابتدا و قبل از بکارگیری متدهای Agile توجه زیادی به جنس و ساختار پروژه داشته باشیم و به این نکته توجه کنیم که این متدها در پروژه‌هایی قابل استفاده هستند که حجم تغییرات بالا باشند و ویژگی‌های مختص پروژه‌های Agile را در برگیرند.

با این وجود چیزی که می‌شود با اطمینان راجع به آن صحبت کرد اینست که ما در تمام پروژه‌ها مااند پروژه‌های ساخت می‌توانیم از یکسری Practiceهایی که در متدهای Agile مثل Scrum قرار گرفته‌اند استفاده کنیم و در مسیر مدیریت درست پروژه‌ها به ما کمک خواهد کرد اما مدیریت کاما پروژه‌هایی مثل پروژه‌های ساخت با متد Agile قطعا امکان‌پذیر نیست و این موضوع به ساختار پروژه‌های ساخت مربوط است.