استاندارد PRINCE2 و مسیری پر فراز و نشیب تا نسخه ششم

امروز و در سال 2021 دنیای مدیریت پروژه از لحاظ وجود استانداردها، متدها و ابزارهای کارآمد گسترش بسیاری یافته است. یکی از شناخته شده‌ترین استانداردهای حوزه مدیریت پروژه استاندارد PRINCE2 است. استانداردی که همیشه برای علاقه‌مندان حوزه مدیریت پروژه در موردش این سوال مطرح شده که پمباک بهتر است یا پرینس2?! در چند مقاله قصد دارم شما را با  استاندارد PRINCE2 آشنا کنم و در این مقاله که اولین مقاله در این زمینه است به بررسی تاریخچه شکل‌گیری استاندارد PRINCE2 پرداخته‌ام.

اولین جرقه‌های تدوین استاندارد PRINCE2

دهه 1980 دولت انگلستان به شدت در زمینه مدیریت پروژه‌های خود دچار مشکل شده بود و پروژه‌هایش از لحاظ زمان و هزینه مطابق برنامه به اتمام نمی‌رسید. بنابراین از سازمان‌های متخصص در زمینه مدیریت پروژه درخواست کمک کرد. دولت انگلستان به دنبال متدی بود که از طریق آن می‌توانست تمامی پروژه‌های خود را مدیریت کند.

استانداردی که دولت انگلستان به عنوان مرجع مدیریت پروژه‌های خود انتخاب کرد، سال‌ها قبل یعنی در سال 1975 توسط شرکت SIMPACT که شرکتی خصوصی است توسعه داده شده بود. SIMPACT در زمینه پروژه‌های IT مشغول به فعالیت بود و برای مدیریت پروژه‌های خود متدی را تحت عنوان PROMPT که مخفف Project Resource Organization Management and Planning Techniques است تدوین کرده بود.

سال 1989 آژانس مرکزی ارتباطات کشور انگلستان یا CCTA با خرید امتیاز PROMPT و تغییر نام آن به PRINCE که آن زمان مخفف PROMPT IN the CCTA Environment بود، شروع به استفاده از این استاندارد در پروژه‌های خود که اغلب پروژه‌های از جنس IT  بودند کرد.

انتشار عمومی استاندارد برای نخستین بار

برای اولین بار استاندارد PRINCE در سال 1990 به طور عمومی منتشر شد و دولت انگلستان از همان زمان سعی کرد با ایجاد تغییراتی در این استاندارد آن‌ را در پروژه‌های غیر IT خود به کار بگیرد.

جذابیت بالا، پیچیدگی کم و کاربردی بودن این استاندارد سرانجام باعث شد به طور رسمی در سال 1996 و با مشاوره بیش از 150 سازمان متخصص اروپایی در حوزه مدیریت پروژه، استاندارد PRINCE با لحاظ کردن تغییراتی که آن را برای پروژه‌های غیر IT به خصوص پروژه‌های صنعت Construction متناسب می‌کرد منتشر شود و نام آن پرینس2 گذاشته شد.

از آن سال در کشور انگلستان استاندارد PRINCE2 به عنوان یک راهکار برتر یا Best Practice مدیریت پروژه شناخته شد و در آن زمان دفتر بازرگانی انگلستان OGC به عنوان سازمانی دولتی متولی انتشار و توسعه پرینس2 در کشور انگلستان بود.

OGC با تغییرات اندک در سال 1998 و 2002 ویرایش دوم و سوم استاندارد PRINCE2 را منتشر کرد اما سال 2009 بود که استاندارد PRINCE2 با تغییرات بسیار گسترده، فراتر از مرزهای انگلستان و در سطح دنیا انتشار یافت.

استانداردی که در سال 2009 توسط OGC منتشر شد بسیار ساده‌تر بود و قابلیت بکارگیری بالاتری در پروژه‌ها داشت. مفاهیم جدید مطرح شده در این نسخه استاندارد PRINCE2 که نسخه چهارم آن به حساب می‌آمد باعث شد از همان سال PRINCE2 به عنوان مرجع یا راهکاری برتر در حوزه مدیریت پروژه نه فقط در انگلستان بلکه در سراسر دنیا مطرح شود.

انتقال مالکیت استاندارد PRINCE2

در سال 2013 مالکیت انتشار و توسعه استاندارد PRINCE2 به شرکتی خصوصی به نام AXELOS داده شد و در این سال همان استاندارد نسخه چهارم با تغییرات بسیار ناچیز تحت مالکیت AXELOS منتشر شد.

از آن سالی که شرکت AXELOS مالکیت استاندارد PRINCE2 را به دست گرفت 4 سال طول کشید تا نسخه جدید پرینس2 یا همان نسخه ششم و این بار با تغییرات بنیادین روانه بازار شود و در اختیار متخصصان مدیریت پروژه قرار گیرد.

در تمامی این سال‌ها استاندارد PRINCE2 توانسته خود را در کنار استاندارد PMBOK به عنوان مرجعی معتبر و ارزشمند در حوزه مدیریت پروژه مطرح کند.