شناوری مدت زمانی است که یک فعالیت میتواند به تاخیر بیفتد بدون اینکه زمان اتمام پروژه تحت تاثیر قرار بگیرد. البته این تعریف مربوط به شناوری کل یا Total Float است. شناوری دیگری تحت عنوان شناوری آزاد یا Free Float هم وجود دارد.
شناوری آزاد مدت زمانی است که فعالیت پیشنیاز میتواند به تاخیر بیفتد بدون آنکه روی فعالیت پسنیازش اثرگذار باشد. بنابراین شناوریها روی میزان انعطافپذیری برنامه زمانبندی اثر میگذارند. فعالیتهایی که شناوری کمی دارند ریسک اتمام به موقع پروژه مطابق با برنامه زمانبندی را افزایش میدهند.
از آنجاییکه شناوری فعالیتها بر اساس زودترین (Earliest) و دیرترین (Latest) زمان فعالیتها تعیین میشود، شناوری زیاد فعالیتها ممکن است به این دلیل باشد که ارتباط بین فعالیتها و تعیین پیشنیازی و پسنیازی به درستی تعیین نشده باشد و یا شاهد Dangling Logic باشیم. بنابراین باید اطمینان حاصل کنیم که تمامی فعالیتهای پروژه شناسایی و ارتباط میان آنها به درستی تعیین شده است.
شناوری فعالیتها میتواند صفر، مثبت یا منفی باشد. شناوری مثبت یعنی فعالیت میتواند به همان اندازه شناوری به تاخیر بیفتد بدون آنکه زمان اتمام پروژه را به تاخیر بیندازد. شناوری منفی اغلب زمانی رخ میدهد که در برنامه زمانبندی از قیدها استفاده کردهایم. قیدها ممکن است روی تاریخ اتمام پروژه یا روی مایلستونها و فعالیتها اعمال شده باشد.
در نرم افزار MSP شناوری صفر و منفی بحرانی شناسایی میشود ولی در نرمافزار P6 این امکان وجود دارد که شناوری منفی که به واسطه قیدها ایجاد شده است به عنوان بحرانی در نظر گرفته نشود . معیار تشخصی مسیر بحرانی Longest Path یا طولانیترین مسیر باشد.
مدیریت شناوریها
عملاً میزان شناوریها با سطح اطمینان برنامه زمانبندی ارتباط دارد. هرچه برنامه زمانبندی خوشبینانه تهیه شده باشد میزان شناوری کمتری خواهیم داشت و در نتیجه تعداد فعالیتهای بحرانی بیشتر خواهد بود.
شناوریها باید دائماً رصد شوند، هم در زمان تهیه بیسلاین و هم هرباری که برنامه زمانبندی را بروزرسانی میکنیم. نرمافزارهای زمانبندی مثل MSP و P6 شناوری کل و آزاد را به ما میدهند اما نکته حائز اهمیت این است که تحلیل و ارزیابی شناوریها از لحاظ منطقی بودن باید توسط خود ما صورت گیرد.
در هر بار بروزرسانی برنامه زمانبندی باید شناوریها مقایسه شوند و در صورتی که تغییرات شناوری فعالیتها چشمگیر بود، علت این تغییرات بررسی و تحلیل شود. در تمامی گزارشات باید تحلیل شناوری صورت گیرد و میزان شناوری مصرف شده و باقیمانده بررسی شود.
یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه شود این است که شناوری به عنوان ذخیره احتیاطی نباید در نظر گرفته شود. از طرف دیگر در زمان تسطیح منابع بهتر است ابتدا از شناوری آزاد فعالیتها استفاده شود و در مرحله بعد سراغ استفاده از شناوری کل برویم.